Η Εργοθεραπεία επικεντρώνεται στη λειτουργικότητα ενός παιδιού, τόσο στη λεπτή όσο και στην αδρή κινητικότητα. Συχνά, παρουσιάζονται δυσκολίες σε καθημερινές δραστηριότητες, όπως:
- δυσκολία στο ντύσιμο (ένδυση)
- δυσκολία στο φαγητό (σίτιση)
- αυξημένη κινητικότητα
- αδυναμία συγκέντρωσης προσοχής και οργάνωσης
- υπερευαισθησία σε αγγίγματα, ήχους, γεύσεις ή οσμές
Η ΕΘ ενισχύει την ικανότητα συγκέντρωσης και προσοχής, την ακολουθία εντολών καθώς και την αυτοαντίληψη.
Μέσω της ΕΘ καλύπτονται δύο βασικές περιοχές στις οποίες μπορεί να εμφανίζονται δυσκολίες.
Η λεπτή κινητικότητα αφορά:
- γραφοκινητικές δεξιότητες (κράτημα μολυβιού, ψαλιδιού)
- σωστή λαβή και χρήση αντικειμένων (όπως ρίψη μίας μπάλας)
- μυϊκή δύναμη και σταθερότητα των άκρων
- έλεγχος του χεριού
Η αδρή κινητικότητα αφορά:
- κινητικό συντονισμό
- ισορροπία σώματος
- ολοκλήρωση εργασιών
- ακολουθία εντολών
Αισθητηριακή ολοκλήρωση
Με τον όρο αισθητηριακή ολοκλήρωση ορίζουμε την ικανότητα του εγκεφάλου να οργανώνει και να συντονίζει δύο ή περισσότερες πληροφορίες που λαμβάνει από τις αισθήσεις, να τις επεξεργάζεται και να δίνει την δυνατότητα μίας λογικής και χρήσιμης κινητικής απάντησης.Η αισθητηριακή ολοκλήρωση μελετά την ρύθμιση και των συντονισμό των αισθητηριακών συστημάτων που είναι τα εξής:
- Αιθουσαίο σύστημα
- Ιδιοδεκτικό σύστημα
- Απτικό σύστημα
- Οσφρητικό σύστημα
- Γευστικό σύστημα
- Ακουστικό σύστημα
- Οπτικό σύστημα
Αιθουσαίο Σύστημα
Το αιθουσαίο σύστημα αναφέρεται σε δομές στο έσω αυτί (λαβύρινθος) που ανιχνεύουν την κίνηση και αλλαγές στη θέση της κεφαλής. Για παράδειγμα, το αιθουσαίο σύστημα «λέει» αν το κεφάλι μας είναι όρθιο ή σε πλάγια θέση . Κάποια παιδιά μπορεί να είναι υπερευαίσθητα στα αιθουσαία ερεθίσματα και παρουσιάζουν φοβίες σε κινητικές δραστηριότητες. Πιο συγκεκριμένα μπορεί να παρουσιάζουν δυσκολίες σε δραστηριότητες και συμπεριφορές όπως:
- Παιχνίδι στον εξοπλισμό της παιδικής χαράς
- Ανέβασμα – κατέβασμα σε σκάλες
- Φτωχή στάση σώματος σε καθιστή θέση
- Ανασφάλεια ή ναυτία σε απότομες κινήσεις όταν τα πόδια χάνουν την επαφή με το έδαφος
- Δυσκολίες με έννοιες χώρου(π.χ πάνω – κάτω)
- Δυσκολία σε κινητικά παιχίδια
Αντίθετα κάποια παιδιά μπορεί να παρουσιάζουν έντονη αναζήτηση για αιθουσαία ερεθίσματα:
- Συνεχής κίνηση – υπερκινητικότητα
- Στροφικές κινήσεις γύρω από τον εαυτό τους
- Έντονη ανάγκη να σκαρφαλώνουν
Ιδιοδεκτικό Σύστημα
Το ιδιοδεκτικό σύστημα αφορά τους μύες, τις αρθρώσεις και τους τένοντες που παρέχουν στο άτομο την ασυνείδητη αντίληψη της θέσης του σώματος στο χώρο. Όταν η ιδιοδεκτικότητα λειτουργεί επαρκώς η θέση του σώματος προσαρμόζεται αυτόματα σε διαφορετικές καταστάσεις.Σημάδια διαταραχής ιδιοδεκτικής επεξεργασίας και συμπεριφοράς μπορεί να είναι:
- Φτωχός έλεγχος δύναμης κατά το χειρισμό παιχνιδιών και αντικειμένων
- Δυσκολία στο χειρισμό εργαλείων γραφής
- Δυσκολία σε δραστηριότητες όπου χρειάζεται συντονισμός 2 άκρων
- Έντονη αναζήτηση ερεθισμάτων(π.χ δάγκωμα αντικειμένων,χτύπημα παιχνιδιών,πέσιμο)
- Δυσκολίες σε κινητικές δραστηριότητες – παιχνίδια
Απτικό σύστημα
Το απτικό σύστημα αφορά του υποδοχείς στο δέρμα.Μας ενημερώνει σχετικά με ερεθίσματα αφής, πίεσης,δόνησης,αναγνώρισης σχήματος, υφής και κίνησης πάνω στο δέρμα. Σημάδια δυσκολίας στην απτική διάκριση είναι:
- Προβλήματα σίτησης
- Δυσκολία στο χειρισμό αντικειμένων – εργαλείων
- Δυσκολία σε ένδυση – απόδυση
- Αποφυγή παιχνιδιών με έντονες υφές(δαχτυλομπογιές, πλαστελίνη,άμμο)
- Αποφυγή δραστηριοτήτων όπως: κόψιμο νυχιών, μαλλιών, βούρτσισμα δοντιών.
